Kanserin genetik bir hastalık olduğuna işaret eden Yeditepe Üniversitesi Genetik Teşhis Merkezi’nden Tıbbi Genetik Uzmanı Doç. Dr. Ayşegül Kuşkucu, 4 Şubat Dünya Kanser Günü öncesinde kıymetli bilgiler verdi. Kanserin, hücre içindeki genlerin şimdi net bilinemeyen nedenlerle değişmesi sonucu oluştuğunu ve bu nedenle genetik hastalık olarak tanımlandığını söyleyen Doç. Dr. Ayşegül Kuşkucu, “Kanser genetik bir hastalık olarak tanımlansa da çok az bir kısmı ailesel kalıtım biçiminde gelişir. Bu kümenin taramasını evvelden yapmak mümkün. Tüm kanserlerin yüzde 5 ila 10 kadarını oluşturan bu ailesel küme için kansere yatkınlığı araştırmak mümkün. Kişinin ailesindeki kanserlerin kalıtsal olup olmadığını öğrenebilmesi bunlara yönelik genetik inceleme yaptırması yatkınlığını tespit etmesi tabi ki mümkün” dedi.
“Her ailenin riski birbirinden farklıdır”
Kanser genetik yatkınlık testi hakkında bilgiler veren Doç. Dr. Ayşegül Kuşkucu, “Testi yaptırmadan evvel bireylerin bir tıbbi genetik uzmanına müracaatı gerekiyor. Zira ‘Ben kansere yatkınlığımı öğrenmek istiyorum’ diyen herkese bu test yapılmıyor. Öncelikle ailede birden fazla bireyde ve çoğunlukla birebir cins kanserin görülmesi gerekiyor. Bunların dışında ailede erken yaşlarda kanser öyküsünün olması da kıymetli öbür bir nokta. Bu nedenle akılda bir soru ya da kuşku varsa kesinlikle bir tıbbi genetik uzmanına başvurulmalı ve genetik istişare alınmalı. Örneğin göğüs kanseri için konuşursak, bize başvuran kişinin annesi 30’lu yaşlarında bu hastalığa yakalanmış yani beklenenden erken bir yaşta hastalıkla tanışması bile kanserin ailesel olduğuna dair işaret verebiliyor. Bu türlü bir durumda şayet kanser tanısı almış kişi hayatta ise öncelikle onun incelenmesi gerekir. Daha sonra riskli olan bireylerde bulduğumuz genetik değişime bakıyoruz. Her bireyin, ailenin riski birbirinden farklı oluyor. Bu risklere nazaran bireye verdiğimiz teklifler de farklılaşıyor” tabirlerini kullandı.
Kanser riski varsa neler yapılmalı?
Genetik bozukluk taşıyan her kişinin ömrünün bir devrinde kanser olacağı istikametinde kesin bir yargı olmadığına da dikkat çeken Doç. Dr. Ayşegül Kuşkucu, şunları söyledi:
“Ancak bu şahısların topluma oranla daha yüksek risk altında oldukları bilinen bir gerçek. O noktada çok az kanser çeşidinde esirgeyici cerrahi uygulanabiliyor. Örneğin ailesel göğüs kanserlerinde şayet risk yüksek, ailede olgu çok ve bireyin kanser olma ihtimali yüzde 80’in üzerindeyse o vakit esirgeyici cerrahi önerilebiliyor. Bunun için oluşturulan tıbbi onkologlar, genel cerrahlar, radyasyon onkologları, bayan doğum uzmanları, iç hastalıkları uzmanları, nükleer tıp uzmanları, radyoloji uzmanları, radyasyon onkologları ve tıbbi genetik uzmanlarından oluşan multidisipliner kurul risk taşıyan şahısla konuşuyor birlikte karar veriliyor.”
“Kanseri erken periyotta tespit edebiliriz”
Her ailesel kanser için hami ya da önleyici tedavinin bulunmadığını söz edip bu türlü durumlarda alınabilecek tedbirlerle ilgili de “Yine göğüs kanseri için konuşursak, 20’li yaşlardaki genç bir bayanın meme-yumurtalık kanseri için genetik yatkınlığı belirlenmiş fakat kollayıcı cerrahi önerilmemiş yahut istenmemişse takipleri olağan şahıslara nazaran daha sık ve daha farklı metotlarla yapılır. Örneğin mamografi yerine MR görüntüleme ile takip yapılır. Tekrar bu takiplerin planlanması kurul tekliflerine nazaran şekillenir. Böylelikle oluşacaksa da kanseri çok erken devirlerinde tespit edebiliriz” değerlendirmesinde bulundu.
Tıbbi Genetik Uzmanı Doç. Dr. Ayşegül Kuşkucu, son olarak günümüzde genetik geçiş gösteren kanserleri ise şöyle sıraladı:
“Meme-yumurtalık, kalın bağırsak kanserleri sıklıkla karşımıza çıkanlar ancak birtakım tiroid kanserlerinin dahil olduğu çoklu endokrin tümörler, bir de geniş bir yelpaze ile önümüze çıkan bir ailede bir anda farklı kanser çeşitlerinin görüldüğü kanser sendromlarını da görmekteyiz. Mesela akciğer kanseri genetik geçişli bir kanser değildir ancak ailede bir şahısta beyin kanseri, başkasında göğüs kanseri bir başkasında lösemi tanısı varken ailenin öteki bireyinde akciğer kanseri görülüyorsa onun genetik kökenli olma ihtimali çok yüksektir. Hasebiyle bu hadiselerin da çok âlâ kıymetlendirilmesi gerekir.”
Kaynak: Haber7
Araba Modeli Haberleri:
Yararlı diye tüketilen besinler yanlış pişirme prosedürüyle pişince kanser oluşumu hızlanıyor!
Prof. Dr. Şahin: “Kanserden vefatlar koronavirüsten 4 kat fazla”
Kanseri yendi gözünü kaybetti lakin vazgeçmedi ve kurduğu dernekle 150 kanser hastasına umut oldu
Biruni Üniversitesi Hastanesi’nden Prof. Dr. Sevinç Güney çağımızın hastalığı kanseri anlattı!
