Donanmadan yapılan açıklamada, “USS John S. McCain muhrip gemisi, memleketler arası hukuk kapsamında Şişa adalarının yakınlarında seyir ve hür geçiş haklarını kullandı. Bu hür geçiş operasyonu, Çin, Tayvan ve Vietnam tarafından barışçıl geçişlere konulan kanunsuz sınırlamalara karşı koyarak memleketler arası hukukta tanımlanan denizlerin serbestçe ve kanunlara uygun biçimde kullanma haklarını ayakta tutuyor. ” değerlendirmesinde bulunuldu.
Bölge ülkelerinin Güney Çin Denizi’ndeki adalar üzerindeki kanunsuz haklarını münasebet göstererek deniz yetki savında bulunmalarının bölgede özgür ticaret ve deveranı tehdit ettiğine dikkati çekildiği açıklamada, “ABD, argüman eden her kim olursa olsun, dünyada hakkından fazla deniz yetki alanı tezlerine karşı çıkıyor.” tabirlerine yer verildi.
ABD Donanması daha evvel de bu cins adımlar atmıştı lakin Lider Joe Biden periyodunda bu operasyon birinci kere yapıldı.
Çin, 1947’de yayımladığı haritayla egemenlik ihtilaflarının yaşandığı Güney Çin Denizi’nin yüzde 80’i üzerinde hak argümanında bulunuyor. Yer altı kaynakları açısından varlıklı bölgede, Çin, başta Filipinler olmak üzere Vietnam, Brunei ve Malezya’nın da bulunduğu komşu ülkelerle egemenlik tartışmaları yaşıyor.
Pekin yönetiminin Güney Çin Denizi’ndeki adalara üs inşa ederek egemenlik hakkı tezine, bölge ülkelerinin yanı sıra ABD de karşı çıkıyor.
ABD 1996’da Çin’in Şişa adaları ile ortasındaki boğazı kıta sahanlığına dahil etmesine itiraz etmişti.
ÇİN EGEMENLİK TEZİNDE BULUNDUĞU KARASULARINA MÜSAADESİZ GİREN ABD’YE İLİŞKİN SAVAŞ GEMİSİNİ UZAKLAŞTIRDI
lke basınındaki habere nazaran, PLA Güney Hareket Merkezi Komutanlığı sözcüsü PLA Hava Kuvvetleri Kıdemli Albay Tien Cünli, yaptığı açıklamada, ABD’ye ilişkin savaş gemisinin bugün izinsiz olarak Çin’in Şişa adaları karasularına girdiğini belirtti.
Tien, kelam konusu adımı kınarken, Güney Hareket Merkezi Komutanlığının hava ve deniz takımlarının, ABD gemisini takip ve müşahede maksadıyla bölgeye gönderildiğini ve gemiye bölgeyi terk etmesi uyarısı yapıldığını aktardı.
Bölgeden uzaklaştırılan ABD’ye ilişkin savaş gemisinin bu hareketinin, Çin’in egemenliğini ve güvenliğini önemli formda ihlal ettiğini, bölgesel barış ve istikrarı önemli biçimde baltaladığını kaydeden Tien, bu teşebbüsün Güney Çin Denizi’ndeki barış, dostluk ve iş birliği atmosferini kasıtlı olarak bozduğunu tabir etti.
Tien, Çin’in Güney Çin Denizi’ndeki adalar ve komşu sular üzerinde tartışılmaz bir egemenliğe sahip olduğunu vurgulayarak, PLA Güney Hareket Merkezi Komutanlığı birliklerinin ulusal egemenlik ve güvenliğin yanı sıra bölgede barış ve istikrarı kararlı formda korumak için her vakit yüksek alarmda kalacaklarının altını çizdi.
ABD Donanmasından hususa ait yapılan açıklamada, “USS John S. McCain muhrip gemisi, milletlerarası hukuk kapsamında Şişa adalarının yakınlarında seyir ve hür geçiş haklarını kullandı.” sözlerine yer verilmişti.
GÜNEY ÇİN DENİZİ UYUŞMAZLIĞI
Çin, 1947’de yayımladığı haritayla egemenlik ihtilaflarının yaşandığı Güney Çin Denizi’nin yüzde 80’i üzerinde hak savında bulunurken, yer altı kaynakları açısından varlıklı bölgede başta Filipinler olmak üzere ortalarında Vietnam, Brunei ve Malezya’nın da bulunduğu komşu ülkelerle egemenlik tartışmaları yaşıyor.
Pekin yönetiminin Güney Çin Denizi’ndeki adalara üs inşa ederek egemenlik hakkı tezine, bölge ülkelerinin yanı sıra ABD de karşı çıkıyor.
Milletlerarası kamuoyunda “Paracel” ve “Spratly” olarak bilinen kadro adalar, Vietnam tarafından “Hoang Sa” ve “Truong Sa”, Çin tarafından ise “Şişa” ve “Nanşa Çündao” olarak isimlendiriliyor.
Memleketler arası Tahkim Mahkemesi, 2016’da Filipinler’in başvurusuyla Çin’in, Güney Çin Denizi’nde tek taraflı egemenlik taleplerinin yasal yeri olmadığına karar vermişti.
Kaynak: Haber7